Een traumasensitieve start
Al een paar weken voor de zomervakantie was afgelopen begon de onrust toe te nemen bij onze zoon. Hij had het steeds vaker weer over school waarbij zijn ogen groot werden van de emoties die hem parten speelden. Ook werd zijn lontje door de spanning steeds korter, wat de stemming hier thuis ook niet altijd ten goede kwam. Als ouders moesten we ook echt ons best doen om op een geduldige, traumasensitieve manier te reageren. Wij zijn ook maar gewoon mensen.
Aan het begin van de week stond het rooster in de app, die we nauwlettend in de gaten hielden om te kijken wat hem te wachten stond. Woensdag zouden de lessen echt beginnen, maar vorige week kregen we al een mailtje van de HB coach op school. Dat ze dacht dat het – gezien alle spanningen – fijn zou zijn als onze zoon maandag al even rustig weer op een veilige manier het schoolgebouw in te lopen en samen te kijken wat hij nodig had om zich veilig te voelen en het onderwijs beter aan te laten sluiten.
Maandag vertrokken we dus weer voor de eerste keer naar school. De spanning in de auto was voelbaar. We werden ontvangen door de HB coach en het was fijn om te zien dat zij zorgde voor een zachte landing in de school. We zagen onze zoon zichtbaar ontspannen. Thuis hadden we al samen het rooster bekeken en hadden we bedacht hoe we het lesrooster konden compacten. Sommige lessen wilde hij namelijk echt niet missen, omdat ze té leuk waren. Een goed teken! Hij had ook al een lijstje gemaakt met zaken waarvan hij het fijn vond als die geregeld konden worden om het schooljaar voor hem fijner te maken. Hierop stonden zaken als voor dit vak wil ik nog wat stof van vorig jaar herhalen, ik wil graag werken vanuit de leerdoelen, voor dit vak zou ik graag sneller door de stof gaan, ik wil graag op alle locaties iemand waar ik heen kan als ik mij niet veilig voel, etc. Tijdens het gesprek was het duidelijk dat hij zich inmiddels veiliger voelde dan vorig jaar. Waar hij vorig jaar het liefst onder de tafel had willen kruipen en clownesk gedrag ging vertonen, nam hij nu zélf het woord en vertelde hij wat hij graag zou willen. Zijn HB coach luisterde en schreef mee. Na het gesprek liep ze de klas uit om een aantal punten direct te regelen en gaf aan dat zij ervoor zou zorgen dat zij hem op de eerste dag dat hij naar de andere locatie zou moeten, direct kennis zou laten maken met mensen van het zorgteam daar. Wat betreft de andere punten kon ze niet direct toezeggingen doen, maar ze zou het proberen te regelen met de betrokken leerkrachten. Er viel een spanning van onze zoon af, want hij wist dat als zij deze toezeggingen deed, hij erop kon vertrouwen dat ze haar best zou doen!
Vandaag was de grote dag. School begon nu echt. De spanning liep weer op – zeker omdat er op het laatste moment ineens extra uren waren toegevoegd waarop hij eerder moest beginnen dan verwacht én hij direct voor het eerst naar een andere locatie moest! Gelukkig voelde een tweede volwassene uit Team Dani dit haarfijn aan. Gisterenavond kreeg ik een appje of hij fijner zou vinden als zijn begeleider (die zijn begeleider is buiten school én ook deel uitmaakt van het zorgteam óp school!) hem voor schooltijd de nieuwe locatie nog even rustig zou laten zien en hem naar het lokaal zou brengen. Toen hij dit hoorde, ontspande hij zichtbaar. Vanmorgen in de auto vroeg ik hem of hij het spannend vond. “Wel een beetje…” zei hij, “maar ik ben blij dat W. er zal zijn.” Toen we aankwamen bij school stond zijn begeleider inderdaad te wachten. Onze zoon ging ontspannen mee, geen gestuiter, geen clownesk gedrag… hij was gewoon rustig. Toen de les begonnen was kreeg ik een appje van zijn begeleider: “Start was goed. Vond het een mooie school. Voor de les mentor even gesproken, ijs is gebroken.”
Wij zijn dankbaar dat we het schooljaar op zo’n manier hebben kunnen starten!
Traumasensitieve school
Voor veel kinderen met een trauma en/of een verleden als thuiszitter is het cruciaal dat ze een zachte landing krijgen op school en dat school gedurende het schooljaar een traumasensitieve omgeving is. Dit geldt niet alleen voor het eerste jaar dat een kind op een nieuwe school zit. Ook in de daaropvolgende jaren kunnen spanningen na de vakanties weer toenemen. Hierbij wat tips voor scholen die een kinderen een fijne, traumasensitieve start willen geven:
Tips voor een traumasensitieve start van het schooljaar!
- Laat een kind/jongere al voor de lessen beginnen op een voor hem veilige/rustige manier weer het schoolgebouw betreden.
- Zorg voor een begeleider die rustig sámen met het kind/de jongere het rooster doorneemt en bespreekt welke aanpassingen hij graag zou willen (qua compacten, ruimte om te verrijken, maximale belasting). Ook kan deze persoon samen met het kind/de jongere kijken welke aanpassingen er nodig zijn, zodat hij zich veilig(er) kan voelen op school.
- Laat een kind na de voorbereiding zelf vertellen wat hij nodig heeft, maar zorg wel voor een veilig vangnet, zodat iemand het gesprek over kan nemen als het te lastig blijkt voor een kind.
- Probeer zoveel mogelijk zaken te regelen vóór het schooljaar begint, zodat een kind/jongere zich daar niet meer druk over hoeft te maken.
- Betrek het zorgteam, zodat zorg geboden kan worden. Indien dit ook buiten school nodig is, betrek dan de gemeente (Jeugdwet), zodat zorg binnen en buiten de school elkaar versterken en er samen wordt gewerkt richting herstel.
- Zorg ervoor dat er altijd een vertrouwenspersoon is waar een kind / jongere naartoe kan gaan en dat hij deze weet te vinden.
- Zorg dat een kind toestemming heeft om zelf de nodige time-outs te nemen en de klas uit te gaan.
- Zorg dat de afspraken verwerkt worden in een OPP, waar zowel de school als de leerling en de ouders achter staan.
- Zorg voor periodieke evaluatiemomenten (indien een kind/jongere nog veel last heeft van trauma het liefst iedere maand) en doe tussentijds de nodige aanpassingen.
- Zorg ervoor dat de leerplichtambtenaar betrokken is, zodat er direct wijzigingen in het rooster doorgevoerd kunnen worden als dit in het belang is van het kind en hiermee schooluitval wordt voorkomen. Denk samen in oplossingen!
- Het betrekken van de ouders is cruciaal voor een optimale ontwikkeling van leerlingen. Korte lijnen tussen school en ouders en een gedeelde verantwoordelijkheid in de begeleiding van kinderen/jongeren is van belang om problemen als onderpresteren en schooluitval te voorkomen.
Wil je als school ervoor zorgen dat je school een traumasensitieve omgeving is en/of een passende omgeving is voor hoogbegaafde leerlingen?
Ons team ondersteunt graag! Meer informatie vindt u hier.